میراث حدیثی شیعه مشتمل بر یک سلسله اخباری است که به ظاهر‌، تفاوت و دوگانگی آدمیان در آفرینش را تداعی می‌کند و از پیوند ایمان و کفر، باطینت و ساختار تکوینی آدمیان، سخن می‌گوید. از دیرباز محدثان و محققان این گونه روایات را از جنبه های سندی یا متنی نقد کرده اند. برخی در صدور این اخبار خدشه وارد آورده گروهی مفاد آن ها را بر تقیه‌ حمل کرده و شماری هم مفاد آنها را با متون قرآنی و حدیثی سازگار دیده و درصدد ارائه شرح و تفسیری معقول از آن ها، برآمده اند. مولی صالح مازندرانی، فیض کاشانی، ‌آقاجمال خوانساری، سیدعبدالله شبر و علامه طباطبایی (رحمة الله علیهم) از طیف سوم به حساب می‌آیند. نویسنده کوشیده است با نگرشی جامع گرایانه دیدگاه ها را نه به تفصیل، بلکه فقط به اشاره مورد بررسی و احیانا نقد قرار دهد تا مشخص شود احادیث طینت از معنایی سازگار با قرآن و با سایر روایات برخوردار است. اگر چه مقاله هنوز با حل همه چالش های محتوایی، فاصله زیادی دارد، اما به تصور نویسنده این موضوع سامانه ای جدیدتر یافته است تا ذهن مخاطبان را به تأمل بیشتر و کاوش عمیق تر، وا دارد.
نوشته
Footer