بحث واقع گرایی و غیرواقع گرایی از محوری ترین مباحث فلسفه اخلاق است که بر اساس آن می توان مکاتب مختلف اخلاقی را از جهت نقطه اختلاف اصلی شان دسته بندی کرد. در این مقاله سعی بر آن است که نسبت دیدگاه اخلاقی علّامه طباطبائی با واقع گرایی اخلاقی مورد بررسی قرار گیرد. سوال اصلی در این تحقیق آن است که آیا میان اعتباری دانستن مفاهیم اخلاقی و غیرواقع گرایی اخلاق ملازمه ای وجود؟ اگر ملازمه ای میان این دو نیست، واقع گرایی اخلاقی چگونه بر اساس نظریه ادراکات اعتباری تبیین می شود؟ این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی به این نتیجه رسیده که طبق نظریه اعتباریات، باید و نبایدها انشاء محض نیستند، بلکه انشاء مبتنی بر واقعیت هستند و به لحاظ همان واقعیت ها قابل تحقیق و بررسی می باشند و از این طریق می شود بر آنها حتی برهان هم اقامه کرد.
نوشته
مسئله اعتباریات از مسائل مهم در قلمرو فلسفه‌های مضاف به ویژه فلسفه حق، فلسفه سیاست، فلسفه حقوق و فلسفه اخلاق است. حقیقت اعتبار و امور اعتباری، تمییز میان معانی گوناگون آن، ضرورت اعتبار، نخستین اعتبار، انواع اعتباریات، و سرانجام رابطه اعتباریات و صدق و کذب از مهم‌ترین مباحثی هستند که در بحث اعتباریات باید کانون توجه باشند. اندیشمندان بسیاری درباره مسائل مزبور مباحثی ارزشمند مطرح کرده‌اند؛ اما دو تن از متفکران برجسته مسلمان، یعنی مرحوم غروی اصفهانی و علامه طباطبائی دقیق‌ترین مباحث را در این حوزه انجام داده‌اند. این نوشتار، شرح و بررسی دیدگاه علامه طباطبائی درباره مسئله اعتباریات را عهده‌دار است.
نوشته
نوشتار حاضر به نسبت میان حرکت جوهری و ادراکات و اعتباری می‌پردازد و نسبت میان‌ این دو را با استناد و نگاه به اندیشهء علامه طباطبایی تبیین می‌کند.از این‌رو، نخست‌ حرکت جوهری بر اساس دو مقالهء سیزدهم و دهم از کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم‌ بیان شده و سپس نظریهء ادراکات اعتباری، به طور عمده بر اساس مقاله ششم همان کتاب‌ گزارش و پس از تبیین این دو مفهوم، نسبت میان آنها بررسی و نشان داده می‌شود که‌ حداقل، بخشی از حرکت جوهری در جهان هستی از طریق ادراکات اعتباری تحقق‌ می‌یابد.با توجه به اهمیت این موضوع، در ادامه، نظریهء ادراکات اعتباری در حوزهء اجتماع و سیاست، بیشتر از نگاهی هنجاری، پی گرفته می‌شود تا حرکت جوهری مطلوب‌ در عالم انسانی به دست داده شود.
نوشته
علامه طباطبایی از جمله متفکران بزرگ اسلامی است. او، با ارائة نظریة اعتباریات، تحول بزرگی در عرصة معرفت‌شناسی فلسفة اسلامی ایجاد کرد، که نتایج آن بر حوزه‌های گوناگون علوم انسانی، به‌ویژه حقوق عمومی، تأثیرگذار است. علامه طباطبایی، با بحث‌ پیرامون اعتباریات اجتماعی، به بررسی مفاهیم و مقولاتی می‌پردازد که از عناصر مطرح در حوزة حقوق عمومی‌ و به نوعی بیانگر نگاه ایشان به نظام سیاسی و ساختار حکومتی است. در نظر علامه طباطبایی، اعتباریات مفاهیم جعل‌شدة ذهن آدمی است در برابر مفاهیم حقیقی، که مصداق آن با‌واسطه یا بی‌واسطه در عالم خارج تحقق دارد. اعتباریات در مباحث حقوقی و اجتماعی با تعریف آن در برابر مقولات اولی ذهن فرق دارد‌. اعتباریات در حوزة حقوق همان مفاهیمی است که انسان در حوزة جامعه و سیاست می‌‌سازد و محل بحث آن در حکمت عملی است‌. از این رو، پرسش بنیادین نوشتار حاضر بر این محور استوار است که، با توجه به نظریة اعتباریات علامه طباطبایی، نظر ایشان دربارة نظام حقوقی‌- سیاسی جامعه چیست؟ و ایشان چه مدل حکومتی را تأیید می‌کنند؟
نوشته
درباره ما
عضویت
تماس با ما
جهت عضویت در خبرنامه،اطلاع از تازه ترین جلسات، گرد همایی ها و کتاب های چاپ شده ایمیل خود را وارد کنید.

  • .با ما همراه باشید
  • .حقوق مربوط به این سایت متعلق به "سایت علامه طباطبایی" بوده و هرگونه کپی اطلاعات با ذکر منبع مجاز می باشد
Footer