انسان مسافری است رهسپار لقای خداوند سبحان: ( یَأَیُّهَا الْانسَنُ إِنَّکَ کاَدِحٌ إِلیَ‌ رَبِّکَ کَدْحًا فَمُلَاقِیه) «ای انسان تو با رنج و تلاش به سوی پروردگارت روانه‌ای و سرانجام به لقاء او خواهی رسید.» و در این سیر، عوالمی را پیموده تا سرانجام به عالم طبیعت و نشئه‌ی دنیا، رسیده است و عوالمی را پیش رو دارد تا به لقای مهر و جمال یا قهر و جلال حضرت حق راه یابد. انسان باید در این سفر، موانع نظری و عملی سیر و سلوک إلی الله را به خوبی بشناسد و با راه‌های از بین بردن این موانع آشنا شود. بنابراین در این پایان نامه سعی شده است که راه‌های تهذیب اخلاق که در کلمات حکما و علمای اخلاق سه راه است بیان و مقایسه شود. راه اوّل طریقه‌ی حکمای یونان (افلاطون و ارسطو) است که به فواید دنیایی فضایل اخلاقی توجّه دارد، مثلاًمی‌گوید اگر جود و بخشش کنی، آقایی پیدا می‌کنی. راه دوم طریقه‌ی انبیاء است که فواید اخروی تهذیب اخلاق را در نظر دارد مثلاً می‌گوید خداوند در ازای بهشت از مؤمنان جان‌ها و اموالشان را می‌خواهد و راه سوّم انسان را در طرز تفکّر به گونه‌ای تربیّت می‌کند که دیگر محلی برای رذایل اخلاقی نمی‌گذارد و اوصاف رذیله را رفع می‌کند نه دفع مثلاً می‌گوید: همه‌ی عزّت برای خداوند است و با این بیان غرور و تکبّر را از انسان ریشه کن می‌کند. سؤالی که در نگارش این پایان نامه مطرح شده است این است که شیوه‌های تربیّت اخلاق نزد فلاسفه‌ی یونان، انبیاء و قرآن چگونه است؟ بنابراین فرض شده است که روش و هدف تربیّت فلاسفه یونان، انبیاء و قرآن دارای نقاط اشتراک و افتراق هستند و به دنبال آن‌ها رفته‌ایم و نتیجه‌ی آن استخراج مطالب مفیدی از کتب مختلف بوده است؛ که روش تربیّتی افلاطون و ارسطو و انبیا و قرآن با توجّه به مکتب فکری علّامه طباطبایی بحث و بررسی شده است. روش تحقیق این پایان نامه توصیفی- تحلیلی است.
نوشته
Footer