هنرمند برای خلق اثر هنری نیازمند اندیشه و نگاه ویژه‌ای است؛ نگاه هنرمند ممکن است دارای کیفیت و مرتبتی نازل و یا متعالی باشد. نظر به اینکه خداوند برای دستیابی به علم و معرفت توجه به توان دیدن و مشاهده را مورد تأکید قرار داده است، لذا چگونگی سوق دادن نگاه هنرمند به مراتب بالاتر و لایه‌های عمیق‌تر و ارتقاء آن از مرتبه حسی به عقلی مسئله مهمی است که کمتر بدان پرداخته ‌شده است. رساله حاضر که از نوع تحقیق بنیادی است، با هدف دست‌یابی به مبانی ارتقاء مشاهده زیباشناسانه هنرمند اقدام به ارائه مدلی جهت نظام‌مند کردن بعد معرفتی و مرحله ایده پردازی او در فرایند خلق اثر نموده است. در این راستا ضمن بهره‌مندی از آراء علامه طباطبایی و با محور قرار دادن آیات و روایات با مجموعه‌ای از روش‌های توصیفی-تحلیلی، استنباطی و روش تدبر در قرآن مسئله فوق را مورد پژوهش قرار داده است. در این میان تفکر و تعقل را دو عامل مهم در ارتقاء مشاهده دانسته و تلاش کرده است تا با تحلیل آن‌ها، به ساختار و مؤلفه‌های مؤثر در مشاهده زیباشناسانه هنرمند دست یابد. یافته‌ها نشان می‌دهد مشاهده حسن در فرایند خلق اثر مستلزم بالا رفتن حداقل سه نوع توانایی در هنرمند است؛ کسب معیارهای حق، جهت‌دار کردن مشاهده، قدرت تفصیل و سیر پردازش ایده از مرتبه نقص به کمال؛ راهبردهای کسب هرکدام از این توانایی‌ها نتیجه دیگری است که این پژوهش بر مبنای آیات قرآن بدان دست یافته است. تدوین این توانایی‌ها و راهبردها به‌صورت ساختاری نظام‌مند، مدلی به دست می‌دهد که طی آن فرایند معرفت هنرمند و مشاهده هدایت یافته او به مشاهده حسن منجر می‌گردد.
نوشته
Footer