پول، یکی از مفهوم‌های چالش‌‌برانگیز اقتصاد است و می‌توان تفسیرهای آن را به تعداد مکتب‌ها و نحله‌های فکری اقتصاد، متکثر و متنوع دانست. در تحقیق پیش ‌رو در پی فهم پول نه از دید فقهی بلکه از نگاه فلسفی هستیم. پرسش اصلی تحقیق حقیقت‌شناسی پول از رهگذر فلسفی است. فرضیه تحقیق به تبعیت از بحث اعتباریات علامه( عبارت از این است که «پول مفهومی اعتباری می‌باشد». تلقی اعتباری از پول دلالت‌های قابل توجهی برای اقتصاد اسلامی دارد که در مقاله پیش‌ رو آنها را تبیین کرده‌ایم. پول جنبه وضعی، قراردادی، فرضی و اعتباری دارد؛ بنابراین کالا نیست. همچنین پول تابع احتیاج‌های حیاتی و عامل‌های ویژه محیط است و با تغییر آنها تغییر می‌کند؛ در نتیجه تنوع اشکال پولی مجاز و البته با توجه به گسترش نیازها ضروری است و پول در هر شکلی، فقط به ازای نفس‌الامر حقیقی خود باید پدید آید. همچنین پول نسبی، موقت و غیرضروری است.
نوشته
در بخش مفاهیم، تعریف نهاد ازنظر نورث، ویلیامسون و سرل بررسی شده است. سپس چیستی اعتباریات اجتماعی از دیدگاه عامه طباطبایی (رحمة الله) و همسانی آنها با چیستی نهاد از دیدگاه سرل، رابطه اعتباریات اجتماعی با احکام گیری نهادها و ویژگی های نهادی شریعت، مبنا قرارگرفتن این احکام جهت شکل ساز تحول علوم احکام شریعت مورد تحقیق واقع شده است. این مباحث زمینه اجتماعی با رویکرد تاثیرپذیری این علوم از احکام ثابت و متغیر شریعت اسامی است؛ زیرا علم به دنبال تامین نیاز معرفتی است و نیاز معرفتی درک و تبیین واقعیت است.واقعیت های اجتماعی در هر جامعه ای متناسب با ساختار نهادهای اجتماعی آن جامعه شکل می گیرند.پس در هر جامعه ای که ساختار نهادهای اجتماعی آن هماهنگ با احکام ثابت و متغیر شریعت اسلامی باشد،واقعیت اجتماعی آن جامعه هم متناسب با همان ساختار پدیدار می شوند.از این رو،رابطه منطقی(واقعی)بین نهادها و اعتباریات اجتماعی و احکام شریعت با موضوع علوم اجتماعی به عنوان واقعیت های اجتماعی به وجودمی آید.این مقاله اولا، به دنبال اثبات رابطه منطقی بین نهادها و اعتباریات اجتماعی و احکام شریعت با علوم اجتماعی است و ثانیا،در جست و جوی اثبات تاثیر نهادهای اقتصادی هماهنگ با احکام شریعت بر شکل گیری واقعیت های اقتصادی متناسب با همان نهادها است و اقتصاددان با توجه به این واقعیت های اقتصادی برخاسته از نهادی هماهنگ با شریعت می تواند نظریه پردازی علمی کنند.بر همین اساس،در یک اقتصاد پولی جریان پول در قالب نهاد بهره یا سود سرمایه واقعیت های اقتصادی متفاوتی را در حوزه تولید و توزیع و مصرف به دنبال دارد؛همچنان که این دو متغیر اقتصادی بر شکل گیری تعادل و عدم تعادل اقتصادی جامعه تاثیر مستقیم دارند و در نتیجه اقتصاددان می تواند واقعیت های اقتصادی نشئت گرفته از نهادهای اقتصادی هماهنگ با شریعت را مورد توجه قرار داده و براساس آنها متغیرات مستقل و تابع این واقعیت های اقتصادی را در قالب نظریات علمی تحلیل و تبیین کند.
نوشته
درباره ما
عضویت
تماس با ما
جهت عضویت در خبرنامه،اطلاع از تازه ترین جلسات، گرد همایی ها و کتاب های چاپ شده ایمیل خود را وارد کنید.

  • .با ما همراه باشید
  • .حقوق مربوط به این سایت متعلق به "سایت علامه طباطبایی" بوده و هرگونه کپی اطلاعات با ذکر منبع مجاز می باشد
Footer