در این پژوهش دیدگاه‌های کلامی و قرآنی اندیشمندان بزرگ شیعه همچون : شیخ مفید، علاّمه حلّی و علاّمه طباطبایی در مورد مبحث اِحباط (حبط کردن و از بین بردن اعمال در آخرت) و تکفیر(محو کردن آثار گناهان در آخرت) و انکار اِحباط و تکفیر از منظر آنان منعکس، و شرایط و عوامل ایجاد آن ها با استفاده از آیات و روایات تبیین گردیده است. نویسنده در چهار بخش دیدگاه‌ها و ادلّه قائلین و منکرین را بررسی نموده است. در بخش اوّل کلید واژه ها‌های تحقیق، مانند اِحباط، تکفیر، موازنه و گناه، مفهوم شناسی شده. در ادامه با قسمت هایی از زندگی نامه علاّمه حلّی، شیخ مفید و علاّمه طباطبایی روبرو هستیم. در بخش دوم اموری همچون : کفر، ارتداد پس از ایمان، شرک، تکذیب معاد، نفاق، دنیا طلبی و بی‌حُرمتی به پیامبر اسلام از عوامل احباط و اسبابی مانندِ ایمان به خدا، توبه و ندامت از گناه، صدقه پنهانی، تقوا، هجرت، جهاد، شهادت، گذشتن از قصاص، قرض دادن در راه خدا، حج، اجتناب از گناهای بزرگ، رفتن به استقبال خطر، شفاعت، روزه، عبادت، دعا و ولایت اهل بیت از عوامل تکفیر در آیات و روایات برشمرده شده است. در بخش سوم نگارنده ادلّه موافقان و مخالفان احباط و تکفیر و اختلاف نظر متکلّمان مسلمانان را منعکس ساخته و دیدگاه‌های برخی منکرین همچون : شیخ مفید، علاّمه حلّی و علاّمه طباطبایی در باره ماهیت ثواب و عِقاب و شرایط استحقاق آن ها را بیان کرده و دلیل های عقلی و نَقلی آنان مبنی بر بطلان و ظلم بودن احباط و تکفیر را منعکس می‌سازد.
نوشته
هدف پژوهش بررسی تطبیقی دیدگاه‌های علامه طباطبایی و جوادی آملی در خصوص مباحث علوم قرآنی شامل : وحی، نزول قرآن، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ است. وحی یکی از مباحث بررسی شده در این پژوهش است که، این دو مفسر در زمینه‌ی معنای لغوی وحی، تقسیم‌بندی انواع وحی و تفسیر شیوه‌های وحی دیدگاه‌های متفاوتی دارند. از جمله، علامه در معنای لغوی وخی فوریت و پنهانی بودن در القاء معنا را لحاظ کرده، اما جوادی آملی تنها به پنهانی بودن وحی اشاره کرده است. در بحث نزول، تفاوت انزال و تنزیل و تبیین نزول دفعی نقاط افتراق دیدگاه‌های این دو مفسر است، اما در زمینه تعریف نزول، انواع نزول، نزول معنوی آراء مشترکی دارند. مثلا در اختلاف بین تعابیر انزال و تنزیل جوادی آملی وجود قرینه را الزامی می‌داند. بیشترین تطابق آراء دو مفسر، در عرصه محکم و متشابه است. اما شیوه بیان فرق دارد. در بحث نسخ نیز در زمینه‌ی شرایط نسخ، روش شناخت ناسخ و منسوخ، گونه‌های امکان نسخ، تعداد آیات منسوخه، ملاک‌های رد ادعای نسخ نظریات مستقلی دارند. مثلا از میان گونه‌های امکان نسخ، علامه تنها نسخ قرآن با قرآن را قبول دارد، اما جوادی آملی نسخ قرآن با سنت را هم قبول کرده است
نوشته
مباحث و مسائل اخلاق از جمله کلیدواژه: اتی بوده که عالمان دینی در همه اعصار به آن پرداخته اند. با این همه، مسائل راجع به اخلاق به ویژه فلسفه اخلاق سهم بسیار ناچیزی از میراث علمی اندیشمندان دینی گذشته را به خود اختصاص داده است و افرادی مانند علامه طباطبایی و استاد شهید مطهری با وجود آنکه در رابطه با مسائل فلسفه اخلاق بحث نموده اند، موفق به تنظیم و تدوین آن نشده اند. ما در این رساله در صدد هستیم که مباحث و دیدگاه های این دو شخصیت بزرگ را به صورت منظم و مدون تبیین و بررسی نموده و در اختیار تشنگان اخلاق ناب محمدی قرار دهیم. ما در ابتدا به تعریف و تشریح مسائل فلسفه اخلاق پرداخته ایم و سپس مفاهیم و گزاره های اخلاقی و دیدگاه های علامه و استاد مطهری در این ارتباط و نظریه اعتباریات و رابطه ادراکات اعتباری با نسبی گرایی را بیان نموده ایم و راه حل هایی نیز برای برطرف نمودن شائبه نسبی گرایی از نظریه اعتباریات ارائه نموده ایم. در بخش معیارهای اخلاقی ابتدا به بیان نظریات مطرح شده در رابطه با آن و سپس به مکتب اخلاقی علامه با نام [مکتب توحیدی اسلام] و مکتب اخلاقی استاد مطهری با نام [نظریه پرستش] پرداخته ایم. و در انتها به مبحث رابطه دین و اخلاق پرداختیم و دیدگاه علامه طباطبایی و استاد مطهری را نیز در این ارتباط بیان نموده ایم.
نوشته
Footer