یکی از قرائن مقالیه برای فهم آیات قرآن توجه به سیاق آن‌ها می‌باشد. از این مهم در دو تفسیر ؛ المیزان تألیف علامه طباطبایی و التفسیر الحدیث نگاشته محمد عزت دروزه فراوان استفاده شده است. علامه طباطبایی سیاق آیه را گویاترین دلیل برای فهم مقصود آیه می‌داند و به باور دروزه در صورتی که در سیاق یکسان آیات دقت نشود اختلال در فهم صحیح، تدبر و احاطه به حقیقت اهداف قرآنی را موجب خواهد شد، از این روی هر دو مفسر از سیاق آیات برای کارکردهای متنوع تفسیری استفاده کرده‌اند. از آن‌جا که روایات در این دو تفسیر کاربردهای گوناگونی داشته و مؤلفان نیز آن‌ها را یکسر صحیح ندانسته‌اند، لذا به‌فور اخبار را بر سیاق آیات قرآن عرضه کرده‌اند و مجموعا با توجه به سیاق هشت دسته روایت را ارزیابی کرده‌اند، در این بین چهار دسته روایت به طور مشترک در هر دو تفسیر، دو دسته تنها در المیزان و دو دسته نیز صرفاً در التفسیر الحدیث بر اساس سیاق آیات بررسی و تحلیل شده‌اند. در این کاویدن‌ها پاره‌ای از روایات با سیاق رد و پاره‌ای دیگر تأیید گردیده‌اند، البته گاه نیز روایت در خدمت تأیید سیاق آمده است.
نوشته
سیاق مهم ترین قرینه در فهم و تفسیر آیات به شمار می رود. علامه طباطبایی در تفسیر خود به این روش اهتمام بسیاری ورزیده است. برخی از مهم ترین مواردی که وی در آنها به سیاق تکیه کرده، به این قرار است: کشف معانی و مفاهیم واژه ها و محتوای آیات، شناخت ترتیب آیات، پذیرفتن یا رد روایات مربوط به تفسیر آیات، نقد و یا تایید آراء مفسران، شناخت و تشخیص آیات و سوره های مکی و مدنی، بیان احکام شرعی، و تفسیر آیات قبل به وسیله آیات بعد یا برعکس، تفسیرجمله ای با جمله ای دیگر در یک آیه، فهمیدن و کشف غرض و هدف آیات.
نوشته
گونه‌های مطرح در تفسیر موضوعی عبارت‌اند از: 1 استخراج سرفصل‌ها از قرآن و گردآوری آیات مربوط و بررسی آن‌ها؛ نظیر تفسیر منشور جاوید آقای سبحانی در موضوعات: توحید، نور و ظلمت، حق و باطل. 2-برگرفتن موضوعات از نیازهای عینی و سؤالات مطرح در جامعه و استفاده از تجارب بشری‌ در مورد آن‌ها، سپس بررسی آن‌ها در حوزه قرآنی، با این باور که قرآن همواره پاسخگوی‌ نیازهای روز است. در روش تفسیر موضوعی (گونه اول) دو سؤال مطرح است: یک) آیا سیاق آیات در سایه نظم‌ موضوعی رعایت می‌شود؟ دو آیا مفسر از رهگذر هم‌نشینی آیات، اضلاع و چهره‌های دیگر آیات را تبیین می‌کند؟ این مقاله درصدد آن است که روش تفسیر منشور جاوید را با فرضیه‌ها و سؤالات یاد شده در موضوع‌هایی نظیر: توحید، نور و ظلمت، حق و باطل بررسی نماید
نوشته
هدف از این نوشتار تحلیل و بررسی دیدگاه و ادله علامه طباطبائی در باب مصونیت قرآن از تحریف است. به عقیده صاحب تفسیر المیزان، در قرآن هیچ تحریفی که به اعجاز، هدایت بودن و عام‏ترین وصف آن ـ یعنی «ذکر بودن» ـ لطمه‏ای بزند و تغییری در معنای آن ایجاد کند، صورت نگرفته است. علامه در این‏باره، به دلایل قرآنی و روایی متعددی تمسک نموده است. وی بر این باور است آیات قرآن چینش الهی خود را در مصحف موجود کاملاً حفظ کرده‏اند و تفاوت میان ترتیب مصحف کنونی با مصحف حضرت علی علیه‏السلام ـ که به ترتیب نزول سامان یافته ـ مانعی برای تمسک به قرینه سیاق نیست؛ زیرا قرآن به مناسبت‏های گوناگون، قطعه قطعه نازل شده و سیاق آیات نشان می‏دهد که قطعه‏های مستقل قرآنی پیوند خود را در مصحف کنونی به روشنی حفظ کرده‏اند. بنابراین، با توجه به واقعیت نزول قرآن، برای تمسک به قرینه سیاق، نیازی به دانستن ترتیب نزول آیات نداریم و با ترتیب کنونی نیز می‏توانیم به خوبی از قرینه سیاق بهره ببریم و به مراد خداوند دست یابیم.
نوشته
درباره ما
عضویت
تماس با ما
جهت عضویت در خبرنامه،اطلاع از تازه ترین جلسات، گرد همایی ها و کتاب های چاپ شده ایمیل خود را وارد کنید.

  • .با ما همراه باشید
  • .حقوق مربوط به این سایت متعلق به "سایت علامه طباطبایی" بوده و هرگونه کپی اطلاعات با ذکر منبع مجاز می باشد
Footer