با اینکه در روایات امامان بزرگوار تصری شده است که قرآن تنها با یـ قرائـت نـازل شده است ، در برخی روایات در باره قرائت شماری از آیات ، تعابیر چون، و آمده است که بیانگر قرائتی دیگ غی ر از قرائـت مشـهور است . ای روایات به اندازه ا است که برخ از محدثان ، آنها را دلیـ ل بـر تحر یـ ی ا تعـدد قرائت دانسته اند. پژوهش حاضر با نگاه بر تفس ر المیزان ، دیدگاه علامـه طباطبـا یی را نسـبت بـه ایـن قرائت ها خلاف مشهور پی جویی نموده است . نتیجه به دسـت آمـده بیـ انگر آن اسـت کـه ایشا هر چند در موارد از اظهـار نظـر مسـتق ی خـود دار کـرده اسـت ، ولـ از مجمـوع کلماتشان استفاده می شود که ای موارد را از باب تفسیر، جری و تطبیق یا بیان شـأن نـزول می داند، گو اینکه از نگاه علامه واژه «قرائت » در زمان هـا سـابق بـه معنـا عـام تـری استعمال می شده است ؛ به گونه ا که تفسیر و تبیی را ن ز در بر می گرفت ، ولـ رفتـه رفتـه تحول معنایی یافته ، در خصوص قرائت مصطلح امروز به کار گرفته شد.
نوشته
پژوهش حاضر با عنوان «بررسی و نقد فلسفی آراء فخررازی و علامه طباطبایی در خصوص آیات مربوط به اهل بیت (ع) در تفاسیر کبیر و المیزان» به منظور تبیین و تشریح نظرات دو مفسر برجسته شیعه و اهل سنت، علامه طباطبایی و فخر رازی پیرامون آیات مربوط به اهل بیت(ع) تدوین شده است.میان تفاسیر شیعه و اهل سنت بخصوص در امور مربوط به اهل بیت(ع) بویژه مبحث ولایت اختلافاتی وجود دارد، از این دست تفاسیر می توان به المیزان و کبیر اشاره کرد، برای بررسی این موارد اختلاف، توضیح و تبیین مصداق اهل بیت(ع) در تفاسیر المیزان و کبیر ضروری به نظر می رسد.علامه طباطبایی اهل بیت(ع) را همان پنج تن آل عبا و ائمه معصوم از ذریه امام علی (ع) می داند ولی فخر رازی تنها پنج تن اصحاب کساء و زنان پیامبر(ص) را مصداق اهل بیت می داند.علامه طباطبایی بالغ بر چهل آیه را به اهل بیت (ع) استناد می دهد که از جمله آن ها می توان به آیات شریفه تطهیر، مباهله، اکمال، ولایت، تبلیغ، مودت، آیه ششم سوره حمد و... اشاره نمود.اما فخر رازی نه تنها به این گستردگی و توسع مصداق آیات را اهل بیت(ع) به معنای مشهور آن ندانسته است بلکه در مواردی هم که دلالت آیات با نصوص قطعی شیعه و اهل سنت در مورد اهل بیت(ع) آشکار است سعی در مبهم گویی و پرده افکنی داشته است از جمله آیات شریفه ولایت، اکمال، آیه یکم سوره کوثر، آیه 119 سوره توبه، آیه 8 سوره تکاثر و...
نوشته
قواعد تقسیر از دیرباز در تفاسیر و کتب علوم قرآن و فریقین مطرح بوده است ، یکی از این قواعد "قاعده ی جری و تطبیق" است که اجرای آن در تفسیر آیات ، یکی از راهکارهای تداوم حیات و جاودانگی قرآن و تفسیر زنده ی آن است.هدف این تحقیق اثبات قاعده ی جری و تطبیق و تأویل از منظر اهل بیت علیهم السلام ، با بهره گیری از بیانات دو اندیشمند معاصر ، علامه طباطبایی و آیت الله معرفت است ، و همگام با ایشان از نظرات مفسران و دانش پژوهان قرآنی در تقویت و تبیین موضوع استفاده شده است.این پژوهش شامل سه بخش است که در بخش نخست به کلیات موضوع پرداخته شده و در بخش دوم که به چند فصل و گفتار تقسیم بندی گردیده ، به پیدایش قاعده ی جری و تطبیق و تأویل و رابطه ی آن با تفسیر از دیدگاه علامه و معرفت و همچنین تعاریف مولفان و محققان از قاعده ی جری و سرانجام به مقایسه نظرات و اشتراکات و افتراقات آنان توجه شده و در بخش سوم ، جمع بندی و نتیجه گیری موضوع بیان شده است.از نتایج حاصل از این تحقیق شناسایی مبتکر این قاعده ، تعریف لغوی و اصطلاحی قاعده ی جری و تطبیق و تأویل و بیان دلایل قرآنی و روایی و ذکر برخی ویژگی های دیگر و آشنایی با آموزه های اهل بیت (ع) در طریق استفاده از قرآن و با هدایت خود قرآن و تبیین موضوع جری و تطبیق است. در پرتو این ایده شهری از علم بنیان نهاده شده و هزاران ناگفته از قرآن عیان گشته ، که همگی به بیان تازگی و همیشگی بودن آیات قران می پردازد.(... القرآن نزل فی اقوام و هی تجری فی الناس الی یوم القیامه ... )
نوشته
Footer