بررسی صفات حق از مسائل مهمی است که درطول تاریخ مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است .از مهمترین این صفات قدرت و اراده الهی می باشد .پژوهش ها و بحث های گوناگونی دراین زمینه صورت گرفته است .این رساله کنکاشی در تعاریف دیدگاه ها،آرا براهین ،مواضع فلسفی،مسائل و عناوین فرعی گوناگون در باب قدرت و اراده الهی صورت گرفته است .سعی و کوشش اصلی معطوف به بررسی نظرات ابن سینا و علامه طباطبایی می باشد .پژوهش حاضر از پنج فصل تشکلیل شده است ،فصل اول را به کلیات اختصاص داده ایم در فصل دوم به مبادی و تعاریف پرداخته ایم در فصل سوم به بررسی دیدگاه ابن سینا درباره ی قدرت و اراده الهی پرداخته ایم فصل چهارم بررسی دیدگاه های علامه طباطبایی درباره قدرت و ارده الهی میباشد.فصل پنج مقایسه و تطبیق دیدگاه های دو فیلسوف بزرگ ابن سینا و علامه طباطبایی می باشد .نظر ابن سینا درباره ه قدرت این است که قدرت را صفت مستقل نمی داند قدرت یعنی تعقل نظام خیر وانجام دادن آن پس قدرت عین علم است .درباره اراده عقیده دارد که اراده و علم حق تعالی از جهت مفهوم و مصداق متحدند و عین ذات او هستند علامه طباطبایی می فرماید قدرت از صفات ذاتی واجب تعالی است.تفسیر اراده به علم ذاتی او نادرست است اراده را یک کیف نفسانی خاص و مغایر با علم و شوق میداند که در ذات واجب تعالی راه ندارد زیرا اراده ماهیت ممکن است و واجب تعالی از ماهیت و ممکن منزه و مبرا است .روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای و توصیفی است .
نوشته
بحث قدرت و چگونگی اطلاق آن به واجب الوجود همواره مورد بحث بوده است، هم چنین بحث شمول قدرت واجب تعالی بین متکلمان و فیلسوفان از جمله مباحث اختلافی می‌باشد که این بحث منجر به شکل گیری نطرات متفاوت در این باب شده است. در این میان عده‌ای شمول قدرت واجب تعالی را محدود به ممکنات دانسته و عده‌ای دیگر بر این باورند که قدرت واجب الوجود علاوه بر ممکنات، محالات را نیز در بر می‌گیرد. بحث مهمی که در این پژوهش به آن پرداخته شده است و در واقع هدف این پژوهش می‌باشد، رابطه‌ی قدرت واجب تعالی با تفسیر ملاصدرا و علامه طباطبائی با مسئله‌ی شر است. اینکه این دو موضوع چه رابطه‌ی باهم دارند؟ و اینکه آیا قدرت واجب تعالی انواع شروری که در این عالم رخ می‌دهد را، توجیه می‌کند یا نه؟ و ملاصدرا و علامه طباطبائی به عنوان دو فیلسوف اسلامی و متأخر چه نظر و دیدگاهی در مورد رابطه‌‌ی قدرت واجب الوجود با شرور موجود در این عالم دارند؟ و آن را به چه شیوه‌ای حل می‌کنند؟ به طور مختصر در پاسخ به سوال اخیر می‌توان گفت که ملاصدرا و علامه طباطبائی بر این باورند که قدرت خداوند ممکنات را - ممکناتی که امکان تحقق را دارند- می‌شود و در رابط با شرور موجود در این عالم، قائل به این نظر هستند که شرور موجود، در واقع لازمه‌ی لاینفک این عالم بوده و حذف آن از این عالم غیر ممکن است. به بیان ساده‌تر حذف شرور از عالم مادی ممتنع و محال بوده و چون قدرت واجب تعالی به امور ممتنع و محال تعلق نمی‌گیرد. پس قدرت واجب تعالی به حذف آنها تعلق نمی‌گیرد. بنابراین این پایان نامه سعی دارد رابطه‌ی قدرت واجب الوجود را با مسئله‌ی شرور موجود در این عالم، از دیدگاه دو فیلسوف متأخر یعنی صدرالمتألهین و علامه طباطبائی به طور جامع و مفصل تشریح کند.
نوشته
Footer