شناخت آراء و اندیشه های متفکران و اندیشمندان زمینه ساز معرفت به زوایایی از حقایق جهان هستی و تعالی نفسانی حاصل از این درک و معرفت است.فهم جهان اجتماعی نیز از این قاعده مستثنی نیست و شناخت آراء و افکار علماء علوم اجتماعی و صاحبان حکمت می تواند زمینه معرفت جدیدی از زیست محیط اجتماعی یا معنا و مبنای حیات جمعی را برای ما فراهم سازد.اندیشه های منسجم از ساختاری سازمان یافته برخوردارند و نظام معنایی آن ها اغلب حاوی مفاهیم بدیهی یا تعریف شده،مبانی،اصول و شاخه ها است.واضح است که صورت ذهنی هریک از واژگان در تصدیق نسبت به گزاره هایی که این واژه ها در آن به کار گرفته می شوند بسیار تاثیر گذارند.مفاهیم همان صورت های ذهنی هستند که در مرحله تصدیق،به شدّت به آن ها وابسته ایم.هرمکتب فکری دارای مجموعه ای از واژگان و مفاهیم خاص خود است که بدون درک آن،تصدیق به گزاره های خبری و انشایی آن مکتب و نظام معنایی آن میسّر نمی باشد.بی تردید اسلام نیز به عنوان یک دین جامع و کامل که در تمام شئون و عرصه های مرتبط با ساحات وجودی انسان برنامه ارائه کرده است،برخوردار از این خصیصه است.یکی از این عرصه ها،حوزه سیاسی اجتماعی به طور عام و حکومت اسلامی به طور خاص است.بررسی این که آیا اسلام فقط به مسائل ارزشی و معنوی می پردازد یا آن که به تشکیل حکومت،اداره جامعه و نظام سازی نیز اهتمام دارد،با تحلیل مفاهیم دینی امکان پذیر است.از این رو فهم دیدگاه اسلام در این عرصه با نظر به مفاهیم سیاسی آن ضروری می نماید .یکی از روش هایی که می تواند یاریگر محقق در کشف صحیح اندیشه سیاسی اسلامی باشد،رجوع به متون اولیه دین همچون؛قرآن و سنّت است.روش دیگر مراجعه به اندیشه های صاحب نظران و متفکران دینی و استخراج اصطلاحات و مفاهیم ساسی اسلام از منظر آنان است.در این رویکرد مفاهیم سیاسی از درون آراء و اندیشه های یک متفکر استخراج و جایگاه آن در نظام اندیشه ای وی مورد بررسی قرار می گیرد.سپس در صورتی که این اندیشه از منظر دینی ارائه شده باشد به عنوان دیدگاه دینی آن متفکر معرفی می گردد. از آنجا که علامه سیّد محمد حسین طباطبایی به عنوان مفسر بزرگ قرآن،فیلسوف اسلامی معاصر،فقیه،عارف اسلامی،و حتی فیلسوف احتماعی سیاسی و صاحب نظر در بسیاری از مسائل اسلامی شناخته شده اند.تأمل در اندیشه های سیاسی وی برای علاقمندان به اندیشه های سیاسی امری ضروری می نماید.
نوشته
Footer